รวมวิธีการฟอกไต ประตูแห่งการรักษาเพื่อคนมีปัญหาโรคไต

20 มิ.ย. 67  | ศูนย์ไตเทียม
แชร์บทความ      

การฟอกไต

รวมวิธีการฟอกไต ประตูแห่งการรักษาเพื่อคนมีปัญหาโรคไต

เพราะไตมีหน้าที่ในการขับสารพิษและของเสีย สร้างฮอร์โมน ควบคุมสมดุลความดันโลหิต น้ำ เกลือแร่และกรด-ด่างของร่างกาย แต่เมื่ออายุมากขึ้นร่วมกับพฤติกรรมการใช้ชีวิต อาจทำให้ไตเกิดภาวะเสื่อมสภาพก่อนวัยอันควรและไม่สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น “การฟอกไต” จึงเข้ามามีบทบาทในการรักษาไตเพื่อคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับไตโดยเฉพาะ 

สำหรับใครที่กำลังหาข้อมูลว่าการฟอกไตคืออะไร มีวิธีฟอกไตกี่วิธี ใครบ้างที่ควรต้องฟอกไต ฟอกไตเจ็บหรือไม่ ใช้เวลาทำนานแค่ไหน ศูนย์ไตเทียมจากโรงพยาบาลวิมุตนำข้อมูลเกี่ยวกับการฟอกไตมาฝากในบทความนี้ ฟอกไตเจ็บหรือไม่ ใช้เวลาทำนานแค่ไหน ในบทความนี้ศูนย์ไตเทียมจากโรงพยาบาลวิมุตจะนำข้อมูลเหล่านี้มาฝากกัน

การฟอกไตคืออะไร ? แล้วใครบ้างที่ควรต้องเข้ารับการฟอกไต

การฟอกไต (Hemodialysis) คือกระบวนการทางการแพทย์ที่ใช้เครื่องกรองเลือด หรือเครื่องฟอกไตทำหน้าที่แทนไตที่ไม่สามารถทำหน้าที่ได้ตามปกติ หรือไตไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในการล้างสารพิษและน้ำเสียที่สะสมในร่างกายให้ออกจากร่างกาย รวมถึงการรักษาสมดุลของของเหลว เกลือแร่และความเป็นกรด-ด่างในร่างกาย ซึ่งผู้ที่ควรเข้ารับการฟอกไตมักจะเป็นผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับไต ดังนี้

  • ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง หรือไตวาย 
  • ผู้ป่วยที่ไตเสื่อมจากการบาดเจ็บ หรือโรคพยาธิสภาพ 
  • ผู้ป่วยที่มีปัญหาทางไตในโรคร่วม เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง หรือโรคที่มีผลกระทบต่อไต
  • ผู้ป่วยที่ต้องฟอกไตชั่วคราวจากการติดเชื้อ การขาดสารน้ำจำเป็นต่อร่างกาย มีภาวะอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ หรือได้รับยาที่มีผลต่อการทำงานของไต รวมถึงภาวะไตวายเฉียบพลันซึ่งจำเป็นต้องฟอกไตรักษา

วิธีการฟอกไตมีกี่วิธี ?

สำหรับการฟอกไต ฟอกเลือด หรือล้างไต ต่างใช้เป็นคำเรียกที่เกี่ยวข้องกับวิธีการรักษาไตด้วยการฟอกไตทั้งหมด ซึ่งในปัจจุบันมีวิธีการฟอกไตด้วยกันอยู่ 3 วิธี ดังต่อไปนี้

1. การฟอกไตทางหลอดเลือด (Hemodialysis)

การฟอกไตทางหลอดเลือด

การฟอกไตทางหลอดเลือด คือ การฟอกไตที่จะใช้เครื่องไตเทียมต่อเข้ากับเส้นเลือดดำ โดยใช้หลักการการแลกเปลี่ยนของเสีย เกลือแร่และน้ำส่วนเกินในเลือดกับน้ำยาฟอกเลือดผ่านเครื่องไตเทียมที่จำลองการกรองเลือดให้เหมือนการกรองของเสียผ่านไต โดยมีขั้นตอน ดังนี้ 

  • เตรียมเส้นเลือด ก่อนจะทำการฟอกไตด้วยเครื่องไตเทียมผู้ป่วยจะต้องทำการตัดต่อเส้นเลือดก่อนด้วยการทำ AV fistula ซึ่งเป็นการนำเส้นเลือดดำต่อกับเส้นเลือดแดงบริเวณแขน หรือ AV graft ที่เป็นการต่อเส้นเลือดดำกับเส้นเลือดแดงของผู้ป่วยโดยการใช้เส้นเลือดเทียม เพื่อทำให้เส้นเลือดดำมีขนาดใหญ่ขึ้นพร้อมรองรับเข็มฟอกเลือดขนาดใหญ่ที่เจาะเข้าหลอดเลือดดำและทำให้มีแรงดันมากพอที่จะทำให้เลือดไหลเวียนเข้าสู่เครื่องไตเทียมได้ 
  • กำจัดของเสียด้วยเครื่องไตเทียม ในการฟอกไตด้วยเครื่องไตเทียม ผู้ป่วยจะถูกเจาะเส้นเลือด 2 เส้น โดยเส้นแรกจะดูดเลือดจากตัวผู้ป่วยออกไปผ่านตัวกรองของเครื่องฟอกไต ซึ่งจะมีน้ำยาที่ช่วยกำจัดน้ำส่วนเกิน ของเสียสะสมและช่วยปรับสมดุลของเกลือแร่ จากนั้นเลือดที่ผ่านการกรองแล้วจะไหลออกไปสู่เส้นเข็มอีกเส้นที่เจาะไว้ กลับเข้าสู่ร่างกาย

ซึ่งวิธีการฟอกไต หรือการฟอกเลือดทางหลอดเลือด (Hemodialysis) จะใช้เวลา 3-4 ชั่วโมงต่อครั้ง และจะต้องทำอย่างน้อย 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์

2. การฟอกไตทางช่องท้อง (Peritoneal Dialysis)

สำหรับวิธีการฟอกไตทางช่องท้อง หรือที่หลายๆ คนมักเรียกว่าล้างไต เป็นวิธีที่ใช้กับผู้ป่วยที่ไตไม่สามารถทำงานได้อีกต่อไป โดยการฟอกไตผ่านช่องท้องนี้จะมีทั้งแบบเปลี่ยนน้ำยาด้วยตัวเองและแบบใช้เครื่องอัตโนมัติ (APD) โดยก่อนการฟอกไตทางช่องท้อง แพทย์จะทำการผ่าตัดใส่สายสำหรับการฟอกไตเข้าไปในช่องท้อง ผ่านผิวบริเวณหน้าท้อง และหลังจากการผ่าตัดใส่สายดังกล่าว 1-2 สัปดาห์ จึงจะเริ่มทำการฟอกไตผ่านช่องท้องได้ ซึ่งหลักการและขั้นตอนการฟอกไตผ่านทางช่องท้องจะมีด้วยกัน 3 ขั้นตอน

  • เติมน้ำยาเข้าสู่ช่องท้อง กระบวนการแรกผู้ป่วยจะต้องเติมน้ำยาล้างไต หรือน้ำเกลือสูตรพิเศษสำหรับฟอกไตเข้าสู่ช่องท้องผ่านสายท่อที่ผ่าตัดบริเวณหน้าท้อง โดยขั้นตอนนี้จะใช้เวลาประมาณ 15 นาที
  • ให้น้ำยาได้ทำงาน หลังจากเติมน้ำยาล้างไตเข้าสู่ช่องท้องเรียบร้อย ให้ทิ้งน้ำยาไว้ 4-6 ชั่วโมง เพื่อให้น้ำยาปรับสมดุลของของเหลวและเกลือแร่ รวมถึงดูดของเสียและน้ำส่วนเกินออกมา
  • ปล่อยน้ำยาออก เมื่อครบระยะเวลาที่กำหนดผู้ป่วยต้องทำการปล่อยน้ำยาที่ได้มีการดูดของเสียและน้ำส่วนเกินออกมา โดยจะใช้เวลาประมาณ 15 นาที

การฟอกไตผ่านช่องท้อง หรือล้างไตนี้ผู้ป่วยจำเป็นจะต้องทำทุกวัน วันละ 4-6 ครั้ง ตามคำแนะนำของแพทย์ที่ดูแล

3. การฟอกไตแบบประสิทธิภาพสูง (Hemodiafiltration (Online HDF))

ฟอกไตแบบประสิทธิภาพสูง

สำหรับการฟอกไตชนิดประสิทธิภาพสูง Online HDF หรือที่คนทั่วไปชอบเรียกติดปากกันว่าฟอกไตออนไลน์ เป็นการฟอกไตโดยใช้เครื่องไตเทียมซึ่งมีหลักการฟอกเลือดคล้ายกันกับการฟอกไตทางหลอดเลือด (Hemodialysis) เพียงแต่การฟอกไตออนไลน์จะใช้น้ำอัลตราเพียว (Ultra Pure Water) หรือน้ำบริสุทธิ์คุณภาพสูง ซึ่งจะให้ผลลัพธ์และประสิทธิภาพในการดักจับของเสียทุกขนาดได้ดีกว่า โดยเฉพาะโปรตีนขนาดกลางและเล็กที่เครื่องฟอกไตแบบ Hemodialysis ไม่สามารถทำได้ อีกทั้งในระยะกลางและระยะยาวจะช่วยลดการสะสมของฟอสเฟสได้ดีกว่าอีกด้วย โดยขั้นตอนการทำจะคล้ายกันกับการฟอกเลือดทางหลอดเลือดแบบ Hemodialysis ดังนี้

  • เตรียมเส้นเลือด เพื่อรองรับเข็มฟอกเลือดขนาดใหญ่ จะมีการทำให้เส้นเลือดดำมีขนาดใหญ่ขึ้นและมีแรงดันมากพอที่จะทำให้เลือดไหลเวียนเข้าสู่เครื่องไตเทียมได้ 
  • กำจัดของเสียด้วยเครื่องไตเทียม ผู้ป่วยจะถูกเจาะเส้นเลือด 2 เส้น โดยเส้นแรกจะดูดเลือดออกเพื่อไปผ่านตัวกรองของเครื่องฟอกไต ซึ่งจะมีน้ำอัลตราเพียวที่ช่วยกำจัดน้ำส่วนเกิน กำจัดของเสียและช่วยปรับสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย และเมื่อเลือดผ่านการกรองจากตัวเครื่องเรียบร้อย ก็จะไหลออกไปเข้าสู่เส้นเข็มอีกเส้นที่เจาะไว้ เพื่อนำเลือดสะอาดกลับเข้าสู่ร่างกาย

ซึ่งการฟอกไตออนไลน์นี้จะใช้เวลา 3-4 ชั่วโมงต่อครั้ง และจะต้องทำอย่างน้อย 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์เช่นเดียวกับการฟอกเลือดทางหลอดเลือดแบบ Hemodialysis แต่ข้อดีของการฟอกไตแบบประสิทธิภาพสูง Online HDF หรือฟอกไตออนไลน์นั้นนอกจากจะให้ผลลัพธ์ค่าแลปที่ดีขึ้นและลดความเสี่ยงโรคแทรกซ้อนในระยะยาวได้แล้ว ผู้ป่วยที่ฟอกไตด้วยวิธีนี้จะรู้สึกว่าอาการคันตามผิวหนังลดน้อยลง เจริญอาหารมากขึ้น รวมถึงผิวพรรณดูขาวใสมากขึ้นอีกด้วย

ศูนย์ไตเทียม (Hemodialysis Center) โรงพยาบาลวิมุต เราใส่ใจทุกบริการทั้งการวินิจฉัย รักษาและการฟอกไตอย่างครบวงจร

 

ฟอกไต โรงพยาบาลวิมุต
 

ที่ศูนย์ไตเทียมของเรา นอกจากดูแลรักษาทุกโรคเกี่ยวกับสุขภาพของไตโดยแพทย์อายุรกรรมโรคไตแล้ว ที่นี่เรายังเป็นศูนย์ฟอกไตที่พร้อมดูแลผู้ป่วยที่ต้องได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม สำหรับผู้ป่วยโรคไต ไตวายเรื้อรัง หรือไตวายเฉียบพลัน ด้วยวิธีการฟอกไตทางหลอดเลือด (Hemodialysis) และการฟอกไตแบบประสิทธิภาพสูง (Hemodiafiltration (Online HDF)) ซึ่งดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางสาขาโรคไต ร่วมกับพยาบาลวิชาชีพและผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง พร้อมเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัย ให้ทุกการรักษาแม่นยำ ด้วยบรรยากาศที่เป็นกันเอง ภายใต้สภาพแวดล้อมที่สะดวกสบาย

ทั้งหมดนี้คือข้อมูลเกี่ยวกับการฟอกไต และวิธีการฟอกไตในแบบต่างๆ ที่ได้นำมาฝากเป็นข้อมูลให้กับทุกคน ซึ่งการฟอกไตเป็นเทคโนโลยีที่เข้ามาช่วยให้ผู้มีปัญหาสุขภาพไตได้กลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขและยาวนานมากขึ้น ทั้งนี้ทุกวิธีการฟอกไตก็ไม่เจ็บอย่างที่คิด อีกทั้งยังมีคุณหมอเฉพาะทางและพยาบาลวิชาชีพผู้ชำนาญการคอยดูแลและให้คำปรึกษาอยู่ตลอดอีกด้วย ให้คุณอุ่นใจ คลายกังวลได้ตลอดการรักษา 

 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่
ศูนย์ไตเทียม ชั้น 9 โรงพยาบาลวิมุต 
เวลาทำการ 06.00-20.00  น. โทร. 0-2079-0076 
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์
 

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ


แนะนำแพทย์ที่เกี่ยวข้อง

Card Image
ศ.ดร.นพ.ณัฐชัย
ศรีสวัสดิ์
อายุรศาสตร์
อายุรศาสตร์โรคไต
Card Image
ศ.นพ.ขจร
ตีรณธนากุล
อายุรแพทย์
แพทย์ผู้ชำนาญการอายุรศาสตร์โรคไต

เรื่องสุขภาพน่ารู้ที่เกี่ยวข้อง

Card Image
เมนูผู้ป่วยโรคไต กินอย่างไรให้ปลอดภัยแต่ยังอร่อยได้

โภชนาการอาหารสำหรับผู้ป่วยโรคไต แนะนำอาหารเมนูอร่อยโรคไตกินได้ ช่วยคุมอาหารได้ดี และมีประโยชน์ต่อการรักษาโรค ชะลอความเสื่อมของไต

อ่านเพิ่มเติม
Card Image
เช็กลิสต์ 7 อาการ “โรคไต” โรคที่ไม่ได้เกิดแค่กินเค็ม !

ชวนคุณสังเกตอาการโรคไต และสาเหตุเกิดจากอะไร ติดกินเค็ม ดื่มน้ำน้อย ปวดปัสสาวะตอนกลางคืนบ่อยๆ มือ-เท้าบวมง่าย กดแล้วบุ๋ม ปวดหลังล่างเป็นประจำต้องระวัง เสี่ยงเป็นโรคไต!

อ่านเพิ่มเติม