สำหรับคุณพ่อคุณแม่อาจเคยสังเกตเห็นตุ่มสีเหลือง หรือ สีแดงเล็กๆ คล้ายสิวข้าวสารขึ้นตามผิวหนังของลูกหลาน หรือผู้ใหญ่อย่างเราเองก็อาจพบตุ่มลักษณะคล้ายกันนี้ได้เช่นกัน ซึ่งนั่นอาจเป็นสัญญาณของ ‘หูดข้าวสุก’ โรคติดต่อทางผิวหนังที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง แม้โดยทั่วไปจะไม่เป็นอันตรายร้ายแรง แต่ก็สามารถสร้างความรำคาญใจ น่ากังวลเรื่องความสวยงาม และอาจมีการติดเชื้อแทรกซ้อนได้ ซึ่งบทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับโรคหูดข้าวสุกว่าคืออะไร ลักษณะอาการเป็นอย่างไร สาเหตุที่ทำให้ติดเชื้อ วิธีการรักษาและแนวทางการป้องกันเพื่อคุณและคนที่คุณรักห่างไกลจากหูดชนิดนี้กัน

หูดข้าวสุก คืออะไร เกิดจากอะไร ?

หูดข้าวสุก (Molluscum Contagiosum) เป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่งที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสมอลลัสคุม คอนทาจิโอซุม (Molluscum Contagiosum Virus - MCV) ซึ่งเป็นไวรัสในกลุ่ม Poxvirus ที่ทำให้เกิดตุ่มนูนแข็งขนาดเล็กขึ้นบนผิวหนัง ตั้งแต่ตุ่มเดี่ยว หรือเป็นกลุ่มหลายตุ่ม ซึ่งอาจส่งผลต่อความสวยงาม สร้างความกังวลใจ และลดทอนความมั่นใจของผู้ที่ติดเชื้อได้

• ในเด็ก: โรคนี้พบได้บ่อยในเด็กเล็กและเด็กวัยเรียน เนื่องจากมีการสัมผัสใกล้ชิดกันระหว่างเล่น หรือใช้สิ่งของร่วมกัน ทำให้เด็กๆ เสี่ยงติดง่าย

• ในผู้ใหญ่: แม้จะพบได้น้อยกว่าในเด็กแต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ โดยในผู้ใหญ่มักติดต่อกันผ่านทางการมีเพศสัมพันธ์ หรือการสัมผัสผิวหนังที่ติดเชื้ออย่างใกล้ชิด เช่น ผู้ที่ใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกัน ผ้าขนหนู หรือชุดออกกำลังกาย

เชื้อหูดข้าวสุกมาจากไหน? ติดต่อได้อย่างไร?

เชื้อไวรัส MCV ที่ก่อให้เกิดหูดข้าวสุก จะอาศัยอยู่ในตุ่มหูดบนผิวหนังของผู้ที่ติดเชื้อเป็นหลัก การติดต่อเกิดขึ้นได้หลายทาง ดังนี้

1. การสัมผัสโดยตรงกับผิวหนังของผู้ติดเชื้อ
   • เป็นการติดต่อที่พบบ่อยที่สุด โดยเฉพาะการสัมผัสกับตุ่มหูดข้าวสุกโดยตรง
   • ในเด็กช่วงวัยเรียนที่ต้องไปโรงเรียน หรือสนามเด็กเล่น การเล่นคลุกคลีกัน จับมือ หรือการกอดก็เสี่ยงติดเชื้อจากผิวหนังโดยตรงได้
   • ในผู้ใหญ่ การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีตุ่มหูดข้าวสุกบริเวณอวัยวะเพศ ท้องน้อย หรือต้นขาด้านใน เสี่ยงต่อการติดหูดข้าวสุกมากที่สุด
2. การสัมผัสสิ่งของเครื่องใช้ที่ปนเปื้อนเชื้อ
   • เชื้อไวรัสสามารถอยู่บนพื้นผิวของสิ่งของได้ระยะหนึ่ง หากไปสัมผัสสิ่งของเหล่านั้นแล้วมาจับผิวหนังก็มีโอกาสติดเชื้อได้ ตัวอย่างเช่น ผ้าขนหนู เสื้อผ้า เครื่องนอน ของเล่น อุปกรณ์กีฬา อุปกรณ์ในสระว่ายน้ำ (เช่น โฟมว่ายน้ำ ขอบสระ) หรืออุปกรณ์ในโรงยิมส่วนรวม
3. การแพร่เชื้อไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายตัวเอง
   • การแกะ เกา หรือสัมผัสตุ่มหูดข้าวสุกบนร่างกายตัวเอง แล้วไปสัมผัสผิวหนังส่วนอื่นที่ยังไม่มีเชื้อ อาจทำให้เชื้อแพร่กระจายไปยังบริเวณอื่น รวมถึงผู้อื่นได้อีกด้วย

ลักษณะอาการสำคัญของหูดข้าวสุกที่ควรรู้ สังเกตได้อย่างไร ?

1. เป็นตุ่มนูนแข็งที่มีลักษณะจำเพาะ

• เป็นตุ่มนูนแข็งขนาดเล็ก ประมาณ 2-5 มิลลิเมตร
• ผิวเรียบ มันวาว (แตกต่างจากหูดหงอนไก่ที่มีลักษณะคล้ายดอกกะหล่ำ)
• มักมีสีขาวมุก สีเนื้อ หรือสีชมพู
• มีลักษณะเด่น คือ รอยบุ๋มตรงกลางตุ่มสีขาวคล้ายสะดือ
• จำนวนตุ่ม อาจขึ้นเป็นตุ่มเดี่ยวๆ ไปจนถึงหลายสิบ หรือหลายร้อยตุ่ม โดยเฉพาะในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง

2. ตำแหน่งที่พบตุ่ม

• ในเด็กมักพบบริเวณใบหน้า ลำคอ ลำตัว หน้าอก ท้อง หลัง แขนขา รักแร้ หรือข้อพับต่างๆ
• ในผู้ใหญ่โดยส่วนใหญ่มักพบจากการติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จึงมักพบบริเวณอวัยวะเพศ ท้องน้อย ต้นขาด้านใน หรือก้น เป็นต้น
• บริเวณที่ไม่ค่อยพบ คือ ฝ่ามือและฝ่าเท้า ซึ่งนี่เป็นจุดหนึ่งที่ช่วยแยกหูดข้าวสุกออกจากโรคผิวหนังบางชนิดได้ 

3. ไม่เจ็บ ไม่ค่อยคัน

ตุ่มหูดข้าวสุกโดยทั่วไปมักจะไม่เจ็บและไม่ค่อยคัน แต่ในบางรายอาจมีอาการคันเล็กน้อย หรือผิวหนังรอบๆ ตุ่มอาจแดงและอักเสบ ซึ่งทำให้คันมากขึ้นได้

4. การอักเสบ หรือติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน

การอักเสบของผิวหนังโดยรอบอาจทำให้เกิดการคันได้ ซึ่งหากมีการแกะ หรือเกา ตุ่มอาจอักเสบ แดง บวม หรือมีการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน ทำให้มีหนองและเจ็บได้ ซึ่งเป็นภาวะที่ควรระวัง

วิธีการรักษาหูดข้าวสุก

ในคนที่มีสุขภาพแข็งแรง ตุ่มหูดข้าวสุกสามารถหายได้เองภายใน 6-18 เดือน หรืออาจนานกว่านั้นโดยไม่ทิ้งรอยแผลเป็น (หากไม่แกะเกา) อย่างไรก็ตาม การรักษาอาจจำเป็นในบางกรณี เช่น ในกลุ่มผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ลดการแพร่กระจายเชื้อ ลดอาการคันระคายเคือง รวมถึงดูแลปัญหาผิวจากตุ่มนูนให้กลับมาสวยงาม ซึ่งวิธีการรักษามีหลายวิธี โดยแพทย์จะพิจารณาเลือกวิธีที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ดังนี้

• การรักษาด้วยยา ซึ่งจะเป็นยาทาเฉพาะที่ตามแพทย์สั่ง เช่น สารแคนทาริดิน ยาทากลุ่มกรดวิตามินเอ ยาอิมิควิโมด และยาอื่นๆ เช่น Salicylic acid หรือ Potassium hydroxide เป็นต้น
• การทำหัตถการโดยแพทย์ เพื่อเป็นการกำจัดตุ่มนูนของหูดข้าวสารสุกออก เช่น การจี้ด้วยความเย็น การขูดตุ่มออก หรือการรักษาด้วยเลเซอร์ เป็นต้น

ซึ่งการรักษาแต่ละวิธีมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกัน และอาจทำให้เกิดรอยแผลเป็น หรือสีผิวเปลี่ยนแปลงได้ ดังนั้น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุด

แม้หูดข้าวสุกจะไม่เป็นอันตรายต่อชีวิต แต่เพราะด้วยลักษณะตุ่มนูนแดงไม่น่ามองที่อาจเกิดขึ้นได้ถึงหลายร้อยตุ่ม ทำให้ผู้ที่เป็นโรคนี้ส่วนใหญ่สูญเสียความมั่นใจ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจและการให้ความร่วมมือในการรักษาได้ ดังนั้น วิธีการป้องกันหูดข้าวสุกไม่ว่าจะเป็นเลี่ยงการสัมผัสผู้ที่มีตุ่มโดยตรง ไม่ใช้ของร่วมกับผู้อื่น เสื้อผ้าที่ซื้อมาใหม่ควรซักก่อนใส่ รักษาสุขอนามัยส่วนตัวเสมอ หมั่นล้างมือให้สะอาดเป็นประจำ มีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัย เหล่านี้ล้วนเป็นวิธีที่ช่วยให้ทุกคนห่างไกลจากโรคติดต่อทางผิวหนังอย่างหูดข้าวสุกได้แล้ว

 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่

ศูนย์ผิวหนังและความงาม ชั้น 9 โรงพยาบาลวิมุต

เวลาทำการ 08:00-17:00 น. โทร. 0-2079-0074

หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ