โรคกระดูกพรุน เสี่ยงได้ทุกวัยไม่ใช่เพียงแค่ผู้สูงอายุ

อายุที่เพิ่มขึ้นสวนทางกับความแข็งแรงของกระดูกที่เริ่มเสื่อมและลดลง จากการสูญเสียแคลเซียมที่สะสมไว้ภายในกระดูกอย่างต่อเนื่อง โดยไม่มีอาการใดๆ ปรากฏออกมาให้เห็นได้ แต่ความเปราะบางเหล่านี้เองที่ส่งผลให้ผู้เป็นโรคกระดูกพรุนมีความเสี่ยงกระดูกแตกหักได้ง่ายแม้เป็นอุบัติเหตุเล็กๆ ก่อนลุกลามเป็นปัญหาใหญ่ สิ่งสำคัญคือการเรียนรู้ เตรียมพร้อมป้องกันและรับมือโรคกระดูกพรุนไว้ตั้งแต่วันนี้

ที่มาน่ารู้… โรคกระดูกพรุนเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ

ร่างกายของเราจะเริ่มสร้างและสะสมมวลกระดูกตั้งแต่วัยเยาว์จนถึงอายุประมาณ 35 ปี หลังจากนั้นร่างกายจะเริ่มมีการสลายกระดูกมากกว่าการสะสมอย่างช้าๆ หากไม่ได้รับการเสริมแคลเซียมอย่างเพียงพอ ร่างกายจะเสียสมดุลของมวลกระดูกไปอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้กระดูกเปราะบางจนไม่สามารถรับน้ำหนักหรือแรงกระแทกต่างๆ ได้ และกลายเป็น ‘โรคกระดูกพรุน’ ในที่สุด โดยปกติภาวะกระดูกพรุนเกิดขึ้นหลังอายุ 50 ปี และมีความหนาแน่นของเนื้อกระดูกน้อยลงร้อยละ 1-3 ต่อปี ซึ่งมีโอกาสพบได้ในเพศหญิงมากกว่าชายและสูงกว่าถึง 4 เท่า เนื่องจากกระดูกที่มีขนาดเล็กกว่า และการสูญเสียฮอร์โมนเอสโตรเจนในวัยหลังหมดประจำเดือน ฉะนั้น โรคกระดูกพรุนจึงสามารถพบได้ในหลายช่วงวัยไม่ใช่เพียงแค่ในผู้สูงอายุเท่านั้น

อาการของโรคกระดูกพรุน

ระยะแรก : ผู้ประสบกับภาวะกระดูกพรุนในระยะเริ่มต้นมักไม่รู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงภายในร่างกาย และไม่มีอาการแสดงความเจ็บป่วยให้เห็น 
ระยะสอง : ในรายที่กระดูกเริ่มมีความโปร่งบางมากจนเข้าสู่กระดูกพรุนระยะรุนแรง จะพบว่าผู้ป่วยมักมีอาการปวดหลัง หลังค่อม มีส่วนสูงลดลง (มากกว่า 3 เซนติเมตร) และรู้สึกปวดกระดูกหลังจากยกของหนัก 
ระยะรุนแรง : เมื่อได้รับแรงกระแทกเพียงเล็กน้อยก็สามารถทำให้กระดูกบางส่วนแตกหักได้ โดยเฉพาะข้อสะโพก หากเกิดการแตกหัก โรคกระดูกพรุนจึงเป็นภาวะที่มีความอันตรายสูง เพราะอาจส่งผลให้ผู้ป่วยพิการหรือเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเสียชีวิต

กลุ่มเสี่ยงและปัจจัยที่เอื้อให้เกิดโรคกระดูกพรุน

• เพศ หากเทียบสัดส่วนจะพบว่าในเพศหญิงมีขนาดกระดูกเล็กกว่าเพศชาย จึงมีโอกาสกระดูกพรุนเร็วมากกว่า โดยเฉพาะเมื่ออยู่ในวัยหมดประจำเดือน ร่างกายจะเสียมวลกระดูกไปอย่างรวดเร็วมากขึ้นถึงร้อยละ 10 ภายใน 5 ปีแรก รวมถึงหลังการผ่าตัดรังไข่ก่อนอายุ 45 ปี ก็เป็นเหตุให้ฮอร์โมนเพศลดลงอย่างรวดเร็ว และเพิ่มโอกาสเสี่ยงที่กระดูกจะหักมากกว่าร้อยละ 40 เสียอีก 
• กรรมพันธุ์ มีส่วนสำคัญในการกำหนดว่าแต่ละคนมีมวลกระดูกมากน้อยต่างกันไป หากพบว่าคนในครอบครัวเคยมีประวัติเป็นโรคกระดูกพรุนและมีกระดูกหัก ในรุ่นถัดมาก็มีโอกาสประสบกับโรคกระดูกพรุนแล้วกระดูกหักเช่นกัน แถมหากเป็นผู้ที่เคยกระดูกหักและมีภาวะของโรคกระดูกพรุนมาก่อนแล้ว จะมีโอกาสเกิดกระดูกหักซ้ำสูงถึง 2.5 เท่า และสูงขึ้นอีกในกลุ่มคนเอเชีย 
• บุหรี่และแอลกอฮอล์ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และสารนิโคตินในบุหรี่เป็นสารมีพิษทำลายเซลล์สร้างมวลกระดูก 
• ยาโรคประจำตัวบางชนิด หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะยาที่ออกฤทธิ์รบกวนการสร้างมวลกระดูก เช่น กลุ่มยาสเตียรอยด์ 
• อาหารที่มีโซเดียมสูง หรืออาหารที่มีเกลือเป็นส่วนประกอบมากกว่า 1 ช้อนชา กาแฟและชาที่มากเกินพอดีเป็นตัวเสริมให้ร่างกายเร่งการขับแคลเซียมมากขึ้นด้วย

อาหารดีกระดูกดี ป้องกันกระดูกพรุนด้วยการเสริมโภชนาการ

แคลเซียมและวิตามินดีเป็นแร่ธาตุสำคัญในการเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง ในวันปกติร่างกายเราต้องการวิตามินดี วันละ 400-800 หน่วย และต้องการแคลเซียมแตกต่างกันในแต่ละช่วงวัย การดื่มนมเป็นประจำจึงเป็นการเสริมแคลเซียมเข้าสู่ร่างกายที่ง่ายและได้ปริมาณมาก ขณะเดียวกันยังสามารถหาแคลเซียมได้จากอาหารประเภทอื่นๆ เช่น ปลาที่กินทั้งกระดูก ผักใบเขียว คะน้า กวางตุ้ง ผักกาดเขียว เป็นต้น หากลองเทียบสัดส่วนให้เห็นได้จากนม 1 แก้ว 200 มิลลิลิตร จะมีวิตามินดี 100 หน่วย และแคลเซียม 300 มิลลิกรัม โดยสามารถแบ่งปริมาณแคลเซียมที่ร่างกายต้องการให้สอดคล้องกับอายุได้ ดังนี้

อาหารเสริมพลังและโภชนาการที่ดีช่วยป้องกันกระดูกพรุนได้ สิ่งสำคัญคือต้องเริ่มสะสมมวลกระดูกตั้งแต่วัยเด็ก เพื่อให้กระดูกสมบูรณ์ที่สุดในช่วงอายุ 20 - 30 ปี และหมั่นเติมแคลเซียมให้เพียงพอต่อความต้องการ ควบคู่กับการออกกำลังกาย บริหารกระดูกและข้อ อย่างการเต้นรำ เดินเร็ว วิ่ง หรือปั่นจักรยาน เพิ่มมวลกล้ามเนื้อและข้อต่อให้หนาแน่นมากขึ้น ร่วมกับการฝึกทรงตัวเพื่อลดโอกาสเสี่ยงในการหกล้มจนเกิดอุบัติเหตุ

ตรวจหาภาวะกระดูกพรุนได้หากถึงวัยและอยู่ในกลุ่มเสี่ยง กับแพ็กเกจการตรวจคัดกรองภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis Screening)

ทุกคนควรตรวจความหนาแน่นและคุณภาพภายในกระดูกเมื่ออายุ 60 ปีขึ้นไป หรือสามารถเข้ารับการตรวจก่อนหน้านั้นได้หากพบว่าตนเองอยู่ในกลุ่มเสี่ยง ในแพ็กเกจตรวจคัดกรองภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis Screening) จากโรงพยาบาลวิมุต เราใช้เครื่อง DEXA scan (Dual Energy X-Ray Absorption) ซึ่งเป็นเครื่องตรวจความหนาแน่นของมวลกระดูก โดยเครื่องมือแพทย์ตัวนี้จะใช้ปริมาณรังสีน้อย (เมื่อเทียบกับการเอกซเรย์ปอด) จึงมีความปลอดภัยและให้ความแม่นยำสูง ตามหลัก WHO ในการตรวจวินิจฉัยมาตรฐานของโรคกระดูกพรุน เพื่อวินิจฉัยภาวะกระดูกบาง หรือกระดูกพรุนในระยะตั้งแต่ผู้ป่วยยังไม่มีอาการ ซึ่งแพ็กเกจนี้จะตรวจ 2 ส่วน คือ กระดูกสันหลังส่วนเอว (Lumbar Spine) และกระดูกสะโพก (Hip) แต่ทั้งนี้แพทย์อาจพิจารณาเพิ่มในส่วนกระดูกข้อมือ (Forearm) เพื่อตรวจวินิจฉัยภาวะกระดูกบาง หรือกระดูกพรุนได้ตั้งแต่ผู้ป่วยยังไม่มีอาการ

สนใจซื้อแพ็กเกจตรวจคัดกรองภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis Screening) ออนไลน์ ราคาพิเศษได้ที่นี่

โรคกระดูกพรุนพบได้มากขึ้นตามอัตราผู้สูงวัยในสังคมที่กำลังก้าวสู่การเป็นสังคมผู้สูงอายุ (Aging Society) และไม่ว่าวันนี้คุณจะอยู่ในช่วงวัยใด เป็นหนุ่มสาววัยสร้างฝันหรือถึงวัยที่โรคกระดูกพรุนเริ่มคืบคลานมาหา การปกป้องสุขภาพกระดูกให้ห่างไกลจากโรคกระดูกพรุนก็จำเป็นต้องทำอย่างต่อเนื่อง เพิ่มความแข็งแกร่ง ลดความเสี่ยงให้กระดูกตั้งแต่วันนี้ เพื่อชะลอการสูญเสียกระดูกให้ช้าที่สุด

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่
ศูนย์กระดูกและข้อ ชั้น 4 โรงพยาบาลวิมุต
เวลา 08.00-20.00 น.โทร.0-2079-0060
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ