ลูกรักโตก่อนวัย… เป็นภัยต่อสุขภาพในอนาคตได้

11 ม.ค. 66  | ศูนย์กุมารเวช
แชร์บทความ      

ลูกรักโตก่อนวัย… เป็นภัยต่อสุขภาพในอนาคตได้

การเฝ้ามองพัฒนาการของลูกรักเติบโตไปตามวัยเป็นความสุขใจของพ่อแม่ แต่หากแนวโน้มเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย จากการมีฮอร์โมนเพศมากเกินไป จนส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตทั้งทางด้านร่างกาย และความปรวนแปรในจิตใจเมื่อต้องออกไปเผชิญโลกภายนอก วันนี้เราจึงชวนพ่อแม่ยุคใหม่มาทำความเข้าใจลูกรัก “โตก่อนวัย” เพื่อคลายความว้าวุ่นและข้ามผ่านไปด้วยกัน 

โตก่อนวัย หรือ เป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย คืออะไร ?

ภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย คือ ภาวะที่เด็กเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์และเกิดความเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายอย่างรวดเร็ว ในช่วงอายุก่อน 8 ปี ทั้งที่ปกติเด็กหญิงจะเริ่มเข้าสู่วัยสาวเมื่ออายุ 8-13 ปี และเด็กชายเริ่มแตกเนื้อหนุ่มเมื่ออายุ 9-14 ปี ส่งผลให้มีอายุกระดูกล้ำหน้าอายุจริง และส่งผลเสียต่อความสูงสุดท้ายที่สามารถมีได้ ปัญหาดังกล่าวพบในเด็กหญิงมากกว่าเด็กชายถึง 10 เท่า ซึ่งสาเหตุนั้นอาจเกิดได้จาก

  • ปัจจัยภายใน ทั้งด้านพันธุกรรม ที่แม่มีประจำเดือนก่อนอายุ 12 ปี และพ่อเคยอยู่ในภาวะเป็นหนุ่มเร็วก่อนวัย หรือ อาการเจ็บป่วยจากเนื้องอก รวมถึงความผิดปกติในการทำงานของรังไข่หรืออัณฑะก็ส่งผลให้เกิดภาวะดังกล่าวเช่นกัน 
  • ปัจจัยภายนอก เช่น การได้รับเอสโตรเจนในปริมาณที่มากกว่าปกติจากการรับประทานอาหาร ได้รับโภชนาการมากเกินพอดีจนมีภาวะอ้วน ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเข้าสู่ภาวะโตก่อนวัยมากกว่าเด็กที่มีรูปร่างผอมนั่นเอง

สัญญาณเตือน โตก่อนวัย ที่ผู้ปกครองต้องเฝ้าระวัง

สัญญาณเตือนโตก่อนวัยในเด็กหญิง : อาจคลำพบไตเต้านม หรือมีเต้านมขึ้นก่อนอายุ 8 ปี มีสิว หน้ามันคล้ายวัยรุ่น มีขนหัวหน่าว เริ่มมีกลิ่นตัว สะโพกผาย มีประจำเดือนเร็วก่อนอายุ 9 ปี และมีส่วนสูงเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ดูโตเร็วกว่าเพื่อนในวัยเดียวกัน

สัญญาณเตือนโตก่อนวัยในเด็กชาย : อวัยวะเพศโตขึ้นก่อน 9 ปี มีขนหัวหน่าว มีสิว หน้ามัน เสียงแตกหนุ่ม มีกลิ่นตัว ที่สำคัญคือ ส่วนสูงเพิ่มเร็วมากกว่า 5-6 เซนติเมตรต่อปี ซึ่งเป็นสัญญาณหลักให้คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตได้อย่างชัดเจน



ผลกระทบจากภาวะเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย 

ด้านร่างกาย : ฮอร์โมนเพศที่มากกว่าปกติทำให้เด็กเติบโต และมีส่วนสูงที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ขณะเดียวกันภาวะโตก่อนวัยมักทำให้เด็กมีอายุกระดูกที่มากกว่าอายุจริง ไม่นานเด็กจะหยุดสูงเนื่องจากกระดูกปิดก่อนวัย ส่งผลเสียต่อส่วนสูงสุดท้ายที่ได้น้อยกว่าศักยภาพทางพันธุกรรม

ด้านจิตใจ : เมื่อร่างกายเติบโตเข้าสู่ช่วงวัยรุ่น ขณะที่พฤติกรรมและจิตใจยังเป็นเด็ก ไม่เข้าใจภาวะที่เป็นและคิดว่าการเติบโตที่รวดเร็วเป็นปมด้อย นำไปสู่การมีพฤติกรรมก้าวร้าว อารมณ์รุนแรง และมีอารมณ์ทางเพศก่อนวัย ในเด็กหญิงอาจมีปัญหาในการดูแลสุขอนามัยเนื่องจากประจำเดือนที่มาถึงแบบไม่ทันตั้งตัว จนทำให้รู้สึกแปลกกว่าเพื่อนวัยเดียวกันและกลายเป็นคนเก็บตัว  


รู้ได้อย่างไรว่าลูกเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย ?

สิ่งแรกคือการสังเกตความผิดปกติและเมื่อพ่อแม่สังเกตเห็นถึงความผิดปกติ แนะนำว่าควรพาลูกรักเข้าพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัย โดยมีทางเลือกในการตรวจสอบได้ดังนี้

1. ถ่ายภาพรังสีอายุกระดูก (Bone age) 

โดยปกติกระดูกจะมีรูปร่างและการเชื่อมติดที่เปลี่ยนแปลงไปตามอายุ จึงสามารถประเมินอายุจากภาพเอกซเรย์กระดูกข้อมือข้างที่ไม่ถนัด และนำมาเทียบกับขนาดของกระดูกในเด็กปกติว่าล้ำหน้าเกินกว่าอายุจริง และอยู่ในภาวะโตก่อนวัยหรือไม่ 

2. การตรวจอัลตราซาวด์บริเวณเชิงกราน (Pelvic Ultrasonography) 

สามารถวินิจฉัยภาวะโตก่อนวัยที่เกิดจากถุงน้ำหรือเนื้องอกรังไข่ และเนื้องอกต่อมหมวกไตได้ ในเด็กที่โตกว่าวัยจะพบมดลูกที่มีขนาดยาวกว่า 34 มิลิเมตร และมีเยื้อบุโพรงมดลูกที่หนา

3. ตรวจวัดระดับฮอร์โมนเพศในเลือด 

ในเด็กที่มีภาวะโตก่อนวัย ด้วยการทดสอบฮอร์โมน GnRH Stimulation Test ซึ่งจะตรวจพบว่ามีระดับฮอร์โมนเพศสูงกว่าเกณฑ์ 

หลังประเมินผลการตรวจหากพบว่ามีภาวะโตก่อนวัย และยังอยู่ในช่วงที่รักษาได้ แพทย์อาจพิจารณาให้ยายับยั้งฮอร์โมนเข้าที่กล้ามเนื้อทุกๆ 1-3 เดือน จนกว่าจะมีอายุ 11-12 ปี และมีการตรวจติดตามอายุกระดูกทุก 6-12 เดือน เพื่อช่วยชะลอการปิดของกระดูก เด็กที่มีภาวะหนุ่มสาวก่อนวัยจะกลับมามีส่วนสูงเติบโตตามเกณฑ์แบบค่อยเป็นค่อยไป ในเด็กหญิงจะเห็นได้ชัดเจนจากขนาดเต้านมที่ยุบลง และเริ่มมีประจำเดือนครั้งแรกหลังจากวันที่ได้รับยายับยั้งฮอร์โมนครั้งสุดท้ายไปอีกประมาณ 1 ปี ไปแล้ว


รับมือแบบพ่อแม่ยุคใหม่ เข้าใจและรู้ทันถึงภาวะโตก่อนวัย 

โรงพยาบาลวิมุตใส่ใจการเติบโตทุกช่วงวัยของลูกรักด้วย “โปรแกรมตรวจภาวะเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย” ตรวจเช็กอายุกระดูกได้อย่างแม่นยำ ทำได้ตั้งแต่อายุ 6 ปีขึ้นไปและหากพบภาวะหนุ่มสาวก่อนวัยก็คลายกังวลได้ เพราะเราสามารถช่วยยับยั้งและชะลอความเป็นหนุ่มสาวก่อนวัยให้ลูกรักปลอดภัยได้ในที่เดียว

รู้ก่อนรับมือได้ ลูกน้อยโตก่อนวัยอาจไม่ใช่เรื่องปกติ เพราะส่งผลร้ายทั้งทางร่างกายและอารมณ์ พ่อแม่และคนใกล้ตัวจึงควรใส่ใจรอบด้าน หมั่นสังเกตความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับลูกรัก หากพบความผิดปกติได้เร็ว การปรึกษากุมารแพทย์เพื่อช่วยชะลอวัยเด็กไว้จึงเป็นทางออกที่ชัดเจนและปลอดภัย และแม้ว่ายังไม่พบภาวะโตก่อนวัยก็ยังต้องป้องกันความเสี่ยงด้วยการควบคุมน้ำหนักให้เป็นไปตามมาตรฐาน ดูแลด้านโภชนาการและออกกำลังกายอย่างเหมาะสม เพื่อให้ลูกรักเติบโตสมวัย และใช้ชีวิตวัยใสได้อย่างมีคุณภาพ

เรียบเรียงโดย นพ. ฐากูร วิริยะชัย กุมารแพทย์ ผู้ชำนาญการโรคติดเชื้อในเด็ก

 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม 

ศูนย์กุมารเวช ชั้น 3 โรงพยาบาลวิมุต 

ให้บริการ 24 ชั่วโมง โทร 02-079-0038

หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์ได้

 

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ


เรื่องสุขภาพน่ารู้ที่เกี่ยวข้อง

Card Image
ลูกของคุณเสี่ยงมีพฤติกรรมคล้าย-ออทิสติกหรือไม่?

พฤติกรรมคล้ายออทิสติกหรือในสื่อสังคมมักเรียกว่า “ออทิสติกเทียม” เป็นภาวะที่เด็กขาด “การกระตุ้น” ในการสื่อสารสองทางโรคออทิสติก เกิดจากความผิดปกติของสมองเด็กตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ในขณะที่อาการออทิสติกเทียมจะเกิดจาก "ขาดการกระตุ้น" เป็นหลัก

อ่านเพิ่มเติม
Card Image
เตรียมลูกรักให้ Ready เมื่อเปิดเทอมนี้ Covid มาเยือน ปี 2568

ช่วงนี้เปิดเทอมแล้ว ปี 2568 ฤดุฝนแบบนี้พ่อแม่ต้องระวังเป็นพิษ ทั้งไข้หวัด หรือโควิด มาเตรียมตัวลูกน้อยให้พร้อมรับมือกับโควิดไปด้วยกัน

อ่านเพิ่มเติม
Card Image
เด็กนอนกรน... อาจไม่ใช่เรื่องเล็กๆ อันตรายที่ต้องรีบเช็กด่วน

ฝันร้ายของลูกน้อย... อาจมาจากเสียงเด็กนอนกรน! ที่อาจเสี่ยงหยุดหายใจขณะหลับ ชวนไขข้อข้องใจเรื่อง "นอนกรนในเด็ก" ที่พ่อแม่ควรรู้! เกิดจากอะไร กำลังบอกอะไรและอันตรายอย่างไร

อ่านเพิ่มเติม
Card Image
ส่องสุขภาพเด็กอ้วนที่น่ารัก กับความอันตรายที่แอบแฝง

ในเด็กอ้วนที่ดูน่ารัก อาจกำลังเป็นเด็กที่เสี่ยงกับโรคอ้วนในเด็กได้ ชวนคุณพ่อคุณแม่มาดูอันตรายแฝงที่แอบซ่อนอยู่ในเด็กอ้วน พร้อมแนวทางการรักษากันได้ที่นี่

อ่านเพิ่มเติม