กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ อาการธรรมดาที่ไม่ควรมองข้าม

ใครกำลังประสบปัญหาการเข้าห้องน้ำบ่อยกว่าปกติบ้าง? หลายครั้งที่ต้องวิ่งเข้าห้องน้ำบ่อยทั้งที่ไม่ได้ดื่มน้ำเยอะ ซึ่งหลายคนอาจยังเข้าใจผิดว่าการปัสสาวะบ่อยเป็นเรื่องที่ดี แต่ที่จริงแล้วกระเพาะปัสสาวะของคุณอาจกำลังมีความผิดปกติอยู่ก็ได้ และปัญหานี้อาจไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยเพราะรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันโดยตรง เราจึงอยากชวนคุณทำความรู้จักสาเหตุและอาการของโรคกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ให้มากขึ้น พร้อมแนะนำแนวทางการรักษาและดูแลตัวเอง 

สาเหตุของภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ เกิดจากอะไร?

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย พบมากในผู้สูงอายุและพบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย 

• ในเพศหญิง สาเหตุมักมาจากการปิดของหูรูดท่อปัสสาวะทำงานได้ไม่ดี กระเพาะปัสสาวะบีบตัวแรงและเร็วไป หรือระดับเอสโตรเจนที่ลดลงในวัยหมดประจำเดือนก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ได้ 
• ในเพศชาย สาเหตุมาจากการที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตจึงไปขัดขวางทางเดินปัสสาวะ 
• ในผู้สูงอายุ ด้วยอายุที่เพิ่มมากขึ้นระบบต่างๆ ของร่างกายเกิดความเสื่อมถอยรวมถึงระบบทางเดินปัสสาวะ ทำให้ความสามารถในการกลั้นปัสสาวะลดลงด้วย 

โดยสาเหตุของภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่สามารถเกิดจากปัจจัยเหล่านี้ได้ด้วยเช่นกัน

• หูรูดไม่แข็งแรงหรือเสื่อม 
• การอักเสบติดเชื้อที่กระเพาะปัสสาวะหรือทางเดินปัสสาวะ 
• กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานหย่อน 
• การใช้ยาบางชนิด 
• เยื่อบุรอบท่อปัสสาวะบางฝ่อ 
• ดื่มเครื่องดื่มคาเฟอีน 
• การบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะไวกว่าปกติ 
• ท้องผูกเรื้อรัง 
• มีปัญหาเรื่องน้ำหนักตัว 

อาการของการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ถึงแม้จะไม่มีอาการอันตรายรุนแรง แต่ก็สร้างความรำคาญอยู่ไม่น้อย เพราะภาวะนี้ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นด้านการทำงาน การเดินทาง หรือในสถานการณ์เร่งด่วนที่ไม่เอื้อให้สามารถเข้าห้องน้ำได้ ซึ่งผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีอาการ ดังนี้ 

• ปัสสาวะไหลซึมเมื่อเปลี่ยนท่าทาง
• ไอ จาม ปัสสาวะราด ปัสสาวะเล็ด
• ปัสสาวะไหลซึมตลอดเวลา
• ปัสสาวะรดที่นอน
• ปวดปัสสาวะรุนแรงแล้วปัสสาวะราดออกมา
• ปัสสาวะเล็ดราดตามออกมาอีกเล็กน้อยหลังการถ่ายปัสสาวะสุด

วิธีแก้ไขและรักษาอาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่

วิธีการรักษาภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่มีหลากหลายวิธี แต่แพทย์จะต้องวินิจฉัยความรุนแรงของอาการในแต่ละบุคคลและพิจารณาเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุด 

• การบริหารฝึกฝนกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน Pelvic Floor Muscle Exercise, PFME โดยเป็นการขมิบรูทวารและกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน  ช่วยควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะ ลม การเคลื่อนไหวของลำไส้ ซึ่งช่วยให้กล้ามเนื้อช่องคลอดแข็งแรงตามไปด้วย 
• การใช้ยากลุ่ม Anti-muscarinic และ Beta-3 agonist เพื่อลดการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ  

• การผ่าตัดรักษาผ่านบริเวณช่องคลอด ในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงและเป็นมานาน อาจจะต้องได้รับการผ่าตัดรักษา โดยใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ยกให้ท่อปัสสาวะส่วนต้นและกระเพาะปัสสาวะไม่หย่อนลงไปตามกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน 

วิธีป้องกันและดูแลตัวเอง

การปัสสาวะบ่อยไม่เพียงส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการนอนหลับ แต่อาจเป็นสัญญาณของโรคอื่นๆ ได้อีก ป้องกันตัวเองและดูแลร่างกายก่อนที่ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่จะมาถึงคุณ 

• เมื่อปวดปัสสาวะไม่ควรกลั้นไว้นานเกินไป เพราะอาจทำให้ติดเชื้อได้ 
• หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำก่อนนอน 
• ปรับการดื่มน้ำ ควรดื่มน้ำ 30 - 50 มิลลิลิตรต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
• ควบคุมน้ำหนัก
• รักษาอาการท้องผูก

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่นี้ไม่ควรละเลยหรือปล่อยทิ้งไว้อย่างยิ่ง เพราะเป็นภาวะที่สามารถรักษาให้หายได้จากการรับประทานยาและปรับพฤติกรรมภายใต้คำแนะนำของแพทย์ สำหรับใครที่กำลังประสบปัญหากลั้นปัสสาวะไม่อยู่ หรือมีคนรอบข้างที่มีอาการเข้าข่ายจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรรีบเข้ารับการรักษาเพื่อให้กลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีดังเดิม 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่ 

ศูนย์ระบบทางเดินปัสสาวะ ชั้น 4  โรงพยาบาลวิมุต 

เวลา 08.00-20.00 น. หรือ โทร. 0-2079-0040 

หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ