สัญญาณเตือนภัยในช่องท้อง ! อาการปวดท้อง ท้องอืด แน่นท้อง ท้องผูกบ่อยๆ อาจไม่ใช่เรื่องเล็ก… เพราะนี่อาจเป็นสัญญาณเตือนโรคร้ายอย่างมะเร็งลำไส้ มะเร็งกระเพาะได้ มาดูแลระบบทางเดินอาหารของคุณวันนี้ได้อย่างทันท่วงทีด้วย ‘การส่องกล้องทางเดินอาหาร’ เพื่อตรวจเช็กความผิดปกติ… ที่พร้อมจะช่วยชีวิตคุณได้ก่อนสายเกินแก้

ชวนคุณมาทำความรู้จักกับ ‘การส่องกล้องทางเดินอาหาร’ ให้ครบทุกด้าน ตั้งแต่การส่องกล้องคืออะไร ตรวจโรคอะไรได้บ้าง กลุ่มเสี่ยง หรือใครบ้างที่ควรตรวจ หากต้องส่องกล้องทางเดินอาหารต้องเตรียมตัวอย่างไร ขั้นตอนเป็นอย่างไร เราหยิบข้อมูลที่คุณอยากรู้เหล่านี้มาให้ครบแล้ว รวมถึงแพ็กเกจส่องกล้องทางเดินอาหารจากโรงพยาบาลวิมุตที่ทั้งสะดวก ปลอดภัย ในราคาที่เข้าถึงได้มาฝากกัน

การส่องกล้องระบบทางเดินอาหารคืออะไร ?

การส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร (Endoscopy) คือ การตรวจวินิจฉัยโรคระบบทางเดินอาหารด้วยการใช้กล้องขนาดเล็กที่มีลักษณะเป็นท่อที่โค้งงอได้ ปลายกล้องมีเลนส์ขยายภาพและแสงไฟ ที่สามารถสอดเข้าไปในระบบทางเดินอาหารเพื่อตรวจดูความผิดปกติภายในอวัยวะต่างๆ ได้ โดยภาพจากกล้องจะถูกส่งมาแสดงผลบนจอภาพที่จะช่วยให้แพทย์สามารถมองเห็นรายละเอียดได้อย่างชัดเจน ซึ่งการส่องกล้องระบบทางเดินอาหารสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ดังนี้

• การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนบน (Esophagogastroduodenoscopy - EGD) เป็นการส่องกล้องเพื่อตรวจดูหลอดอาหาร กระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น 
• การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนล่าง (Colonoscopy) เป็นการส่องกล้องเพื่อตรวจดูลำไส้ใหญ่และทวารหนัก

การส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร ตรวจหาโรคอะไรได้บ้าง ?

การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนบน (EGD) 

• โรคกรดไหลย้อน (GERD)
• แผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็ก
• มะเร็งหลอดอาหาร
• มะเร็งกระเพาะอาหาร
• การอักเสบของหลอดอาหาร กระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น
• เนื้องอก หรือติ่งเนื้อในระบบทางเดินอาหารส่วนบน
• การตีบตันของหลอดอาหาร
• ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนบน

การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนล่าง (Colonoscopy) 

• มะเร็งลำไส้ใหญ่
• ติ่งเนื้อในลำไส้ใหญ่
• โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง
• ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนล่าง
• อาการท้องผูกเรื้อรัง
• อาการท้องเสียเรื้อรัง

ใครบ้างที่ควรส่องกล้องทางเดินอาหาร ?

• ผู้ที่มีอาการผิดปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร เช่น กลืนลำบาก แสบร้อนกลางอก อาเจียนเป็นเลือด ถ่ายอุจจาระเป็นเลือด หรือสีดำ ปวดท้องเรื้อรัง มีการขับถ่ายที่ผิดปกติ ท้องผูกสลับท้องเสีย อุจจาระลำเล็กลง ปวดเบ่งถ่ายไม่สุด  น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ เบื่ออาหาร เป็นต้น
• ผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป เพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ แม้ไม่มีอาการผิดปกติแต่ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองเป็นประจำ
• ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งทางเดินอาหาร ควรเริ่มตรวจคัดกรองเร็วกว่าคนทั่วไป
• ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ รับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย เป็นต้น

ก่อนส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร ต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนบน (EGD)

• งดน้ำและอาหารอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงก่อนการตรวจ เพื่อให้กระเพาะอาหารว่างเปล่า ป้องกันการสำลัก
• แจ้งแพทย์เกี่ยวกับโรคประจำตัว ยาที่ใช้ประจำ และประวัติการแพ้ยา แพทย์จะพิจารณาปรับยาบางชนิดก่อนการตรวจ
• ควรพาญาติมาด้วย เนื่องจากหลังการตรวจอาจมีอาการมึนงงจากยา

การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนล่าง (Colonoscopy)

• รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย ไม่มีกาก 2-3 วัน ก่อนการตรวจ เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุปใส เป็นต้น
• รับประทานยาระบายตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อทำความสะอาดลำไส้ใหญ่อย่างหมดจด ซึ่งจะช่วยให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยได้แม่นยำ (สำคัญมาก)
• งดน้ำและอาหารอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง ก่อนการตรวจ
• แจ้งแพทย์เกี่ยวกับโรคประจำตัว ยาที่ใช้ประจำ และประวัติการแพ้ยา โดยแพทย์จะพิจารณาปรับยาบางชนิดก่อนการตรวจ
• ควรพาญาติมาด้วย เนื่องจากหลังการตรวจอาจมีอาการมึนงงจากยา

ขั้นตอนการส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร

การส่องกล้องระบบทางเดินอาหารทั้งส่วนบนและส่วนล่างมีขั้นตอนที่คล้ายกัน ดังนี้

1. แพทย์จะให้ยาชาเฉพาะที่บริเวณลำคอ หรืออาจพิจารณาให้ยานอนหลับ เพื่อลดความรู้สึกอึดอัดระหว่างการตรวจสำหรับการส่องกล้องระบบทางเดินอาหารส่วนบน ส่วนการส่องกล้องระบบทางเดินอาหารส่วนล่างแพทย์จะให้ยานอนหลับและอาจให้ยาแก้ปวดร่วมด้วย
2. จากนั้นแพทย์จะค่อยๆ สอดกล้องเข้าไปทางปากสำหรับการส่องกล้องระบบทางเดินอาหารทั้งส่วนบน หรือทางทวารหนักสำหรับการส่องกล้องระบบทางเดินอาหารทั้งส่วนล่าง เพื่อตรวจดูความผิดปกติภายใน
3. ระหว่างการตรวจแพทย์จะมีการเป่าลมเข้าไปในระบบทางเดินอาหารเล็กน้อย เพื่อขยายช่องทางให้มองเห็นได้ชัดเจนมากขึ้น ผู้ป่วยจึงอาจรู้สึกแน่นท้อง หรืออึดอัดบ้าง
4. จากนั้นแพทย์จะตรวจดูทางเดินอาหารส่วนบนและส่วนล่างอย่างละเอียดผ่านทางจอภาพ
5. หากพบติ่งเนื้อ หรือความผิดปกติ แพทย์สามารถตัดชิ้นเนื้อออกมาตรวจทางพยาธิวิทยาได้ทันที
6. การตรวจใช้เวลาประมาณ 15-60 นาที ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของหัตถการในครั้งนั้นๆ

การปฏิบัติตัวหลังการส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร

• หลังการตรวจ คุณจะต้องพักฟื้นประมาณ 1-2 ชั่วโมง เพื่อสังเกตอาการ
• หลังทำการส่องกล้องอาจมีอาการท้องอืด แน่นท้อง หรือเจ็บคอเล็กน้อย ซึ่งจะค่อยๆ ดีขึ้นเอง
• งดขับรถ หรือทำงานที่ต้องใช้สมาธิสูงอย่างน้อย 24 ชั่วโมง
• เริ่มรับประทานอาหารอ่อนๆ ได้หลังการทำหัตถการ 1-2 ชั่วโมง
• ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เช่น การรับประทานยา หรือการนัดหมายติดตามผล เป็นต้น

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ