หลายคนเคยมีอาการมือไม้สั่นขณะตื่นเต้น ซึ่งทุกคนมักคิดว่าเป็นเรื่องธรรมดา แต่อาการมือสั่นบางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนว่า คุณกำลังมีความผิดปกติทางระบบประสาท ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษา อาจทำให้ส่งผลกระทบกับการใช้ชีวิตในอนาคตได้

 

มือสั่นเกิดจากอะไร

อาการมือสั่นสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งบางครั้งก็อาจจะเป็นเรื่องปกติ แต่บางครั้งก็อาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่ต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยให้แน่ชัด นี่คือสาเหตุของอาการมือสั่นที่พบได้บ่อย

1. ความเครียดหรือความวิตกกังวล เมื่อรู้สึกเครียดหรือวิตกกังวล ระบบประสาทจะมีการตอบสนอง ซึ่งอาจทำให้มือสั่นได้
2. การใช้สารกระตุ้น เช่น คาเฟอีนในกาแฟหรือเครื่องดื่มชูกำลัง การใช้สารกระตุ้นอาจทำให้เกิดการสั่นของมือ
3. ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ ภาวะนี้ส่งผลให้มีระดับฮอร์โมนไทรอยด์สูงเกินไป อาจทำให้มือสั่นได้
4. การขาดน้ำหรือระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ การขาดน้ำหรือการรับประทานอาหารที่ไม่เพียงพออาจทำให้เกิดการสั่น
5. การใช้ยาบางชนิด ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดการสั่นของมือ
6. โรคพาร์กินสัน เป็นโรคทางระบบประสาทที่ทำให้เกิดการสั่นที่มือหรือส่วนอื่นของร่างกาย
7. อาการสั่นที่เกิดจากพันธุกรรม บางครั้งอาการสั่นอาจมีสาเหตุมาจากพันธุกรรมหรือประวัติครอบครัว
8. ภาวะทางประสาทบางชนิด เช่น โรคสั่นไม่ทราบสาเหตุ (Essential tremor) หรือภาวะการทำงานของระบบประสาทที่ผิดปกติ

 

ประเภทของอาการมือสั่น

อาการสั่นแบ่งออกง่ายๆ เป็น 2 อย่างคือ อาการสั่นขณะอยู่นิ่งและอาการสั่นขณะเคลื่อนไหว (โรคหลายอย่างมีการสั่นที่เป็นทั้งสองอย่างได้) มีรายละเอียดดังนี้

1. อาการสั่นขณะอยู่นิ่ง (Resting tremor)

อาการสั่นขณะอยู่นิ่ง เป็นอาการมือสั่นที่เกิดขึ้นขณะที่กล้ามเนื้ออยู่ในสภาวะพักผ่อน หรือไม่ได้มีการใช้งานใด ๆ เช่น ขณะที่วางมืออยู่บนตักหรือวางแขนแนบข้างลำตัว อาการนี้มักจะลดลงหรือหายไปเมื่อมีการเคลื่อนไหวของมือหรือส่วนอื่นที่สั่น

อาการสั่นขณะอยู่นิ่ง พบได้บ่อยในผู้ป่วยที่เป็นโรคพาร์กินสัน ซึ่งเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับความเสื่อมของระบบประสาทที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย อย่างไรก็ตาม อาการนี้สามารถเกิดขึ้นได้จากสาเหตุอื่น ๆ ด้วย เช่น ความผิดปกติของระบบประสาทที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว เป็นต้น

2. อาการสั่นขณะเคลื่อนไหว (Action tremor)

อาการสั่นขณะเคลื่อนไหว เป็นอาการมือสั่นที่เกิดขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อหรือการทำกิจกรรมใด ๆ เช่น การยกของ การเขียน หรือการใช้ช้อนส้อม อาการนี้จะไม่ปรากฏเมื่อกล้ามเนื้ออยู่ในสภาวะพักผ่อน

 

โรคมือสั่นที่พบได้บ่อย

โรคมือสั่นที่พบบ่อยมีหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทมีสาเหตุและลักษณะเฉพาะของการสั่นที่แตกต่างกัน นี่คือโรคที่พบบ่อย

1. มือสั่นจากโรคสั่นโดยไม่ทราบสาเหตุ (Essential tremor)

เป็นโรคสั่นขณะเคลื่อนไหวที่พบบ่อยที่สุด สาเหตุของโรคยังไม่ชัดเจน เชื่อว่าเกิดจากพันธุกรรมและสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้

1. • ลักษณะ การสั่นที่เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุชัดเจน มักจะเกิดขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหวหรือทำกิจกรรมที่ต้องใช้ความละเอียด
   • การสั่น มักจะเกิดขึ้นที่มือและแขน แต่สามารถเกิดที่ส่วนอื่นของร่างกายได้ เช่น ศีรษะหรือเสียงพูด
2. มือสั่นจากโรคพาร์กินสัน (Parkinson’s disease)

เป็นโรคมือสั่นขณะอยู่นิ่งที่พบมากที่สุด ลักษณะอาการสั่นที่เป็นลักษณะที่พบบ่อย คือ สั่นในขณะอยู่นิ่ง สั่นเหมือนใช้นิ้วปั้นยาลูกกลอน มักจะเกิดกับมือและเท้า ก่อนจะสูงขึ้นมาถึงแขนขา

2. • ลักษณะ  เกิดจากโรคพาร์กินสัน ซึ่งเป็นโรคทางระบบประสาทที่ทำให้เกิดการสั่นขณะหยุดนิ่ง
   • การสั่น มือสั่น ใช้มือไม่คล่องเหมือนเก่า เช่น กลัดกระดุม เปิดฝาขวดน้ำ เขียนหนังสือ หรืออาจมือสั่นขณะอยู่นิ่งแต่เวลาเคลื่อนไหวอาการมือสั่นกลับหายไป โดยมักมีอาการข้างใดข้างหนึ่งนำมาก่อน โดยต่อมาอาจมีการสั่นเกิดขึ้นทั้ง 2 ข้างได้ แต่มักมีความรุนแรงของการสั่นไม่เท่ากัน
3. มือสั่นเมื่อยกมือหรือยกแขนขึ้น (Physiological tremor)

เป็นอาการสั่นที่พบได้ในคนปกติ ลักษณะเด่นจะเป็นการสั่นในขณะเคลื่อนไหวที่เรียกว่า Postural tremor หรือการสั่นขณะยกมือหรือแขนขึ้น โดยอาการสั่นกลุ่มนี้จะมีความแรงและความถี่น้อยมาก จนแทบจะมองไม่เห็นด้วยตาหรือถ้าไม่ทำการตรวจอาจจะไม่เห็นเลย

4. มือสั่นจากจากสภาวะจิตใจ (Psychogenic tremor)
   • ลักษณะของอาการมือสั่นชนิดนี้มักเกิดจากปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อจิตใจ เช่น ความเครียด ความวิตกกังวลหรือความเหนื่อยล้า ร่างกายจะตอบสนองด้วยการสั่นของมือ
   • ลักษณะการสั่น การสั่นมักเกิดขึ้นในสถานการณ์ที่ไม่ปกติ และจะหายไปเมื่อสถานการณ์นั้นดีขึ้นหรือผ่อนคลายลง

อาการมือสั่นแต่ละประเภทสามารถมีการจัดการและการรักษาที่แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ การปรึกษาแพทย์เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญ

 

การตรวจโรคมือสั่น

การตรวจสอบโรคมือสั่นมักจะเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและครอบคลุม ซึ่งต้องใช้หลายวิธีการในการวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงของอาการ นี่คือขั้นตอนทั่วไปในการตรวจโรคมือสั่น:

1. การซักประวัติทางการแพทย์
   • การสอบถามเกี่ยวกับอาการ แพทย์จะสอบถามเกี่ยวกับลักษณะของการสั่น เช่น การเริ่มต้นของอาการ, ความถี่, และสถานการณ์ที่กระตุ้นให้เกิดการสั่น
   • ประวัติครอบครัว หากมีสมาชิกในครอบครัวที่มีปัญหาคล้ายกัน หรือประวัติของโรคที่เกี่ยวข้อง
   • ประวัติการใช้ยาหรือสารเสพติด รวมถึงการใช้ยาที่อาจมีผลข้างเคียงหรือการใช้สารกระตุ้น เช่น คาเฟอีน เป็นต้น
2. การตรวจร่างกาย
   • การตรวจการสั่น แพทย์จะทำการตรวจอาการสั่นโดยการสังเกตและการทดสอบในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน เช่น ขณะมืออยู่นิ่งๆ หรือขณะทำกิจกรรม
   • การประเมินฟังก์ชันทางประสาท รวมถึงการตรวจประสิทธิภาพของการเคลื่อนไหว ความแข็งแรง และการประสานงานของมือ
3. การตรวจเลือด
   • การตรวจหาภาวะผิดปกติทางเคมีในเลือด เช่น การตรวจระดับฮอร์โมน, น้ำตาลในเลือด, หรือการขาดวิตามิน ฮอร์โมนไทรอยด์
4. การตรวจทางการแพทย์เพิ่มเติม
   • การตรวจการทำงานของสมอง การทำ MRI หรือ CT Scan เพื่อตรวจสอบความผิดปกติของสมอง
   • การตรวจวัดคลื่นไฟฟ้าสมอง (EEG)  เพื่อดูการทำงานของสมองในกรณีที่มีอาการสั่นที่อาจเกี่ยวข้องกับอาการชัก
5. การทดสอบทางประสาทวิทยา
   • การทดสอบการเคลื่อนไหว รวมถึงการทดสอบการประสานงานและความแม่นยำในการเคลื่อนไหว
   • การทดสอบการทำงานของระบบประสาท เช่น การทดสอบปฏิกิริยาและการตอบสนอง

 

6. การประเมินจากแพทย์ผู้ชำนาญการ
   • ในกรณีที่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคพาร์กินสันหรือความผิดปกติทางระบบประสาท ควรปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการด้านโรคพาร์กินสันหรือโรคทางระบบประสาท

การวินิจฉัยโรคมือสั่นอาจต้องใช้เวลานานและการทดสอบหลายขั้นตอนเพื่อให้ได้ผลการวินิจฉัยที่ถูกต้องและแม่นยำ เพื่อแพทย์จะได้วางแผนการรักษาที่ถูกต้องและเหมาะสม ซึ่งจะช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น

 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่
ศูนย์สมองและระบบประสาท ชั้น 6 โรงพยาบาลวิมุต 
เวลาทำการ 08:00 - 17:00 น. โทร. 0-2079-0068
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์

 

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ