คัดจมูก หายใจไม่สะดวก ล้างจมูกด้วยตัวเองได้ง่ายๆ

คุณทราบหรือไม่ว่าในอากาศที่เราหายใจเข้ามาในร่างกายมีอะไรปะปนอยู่บ้าง ? ยิ่งในปัจจุบันนี้ปัญหาฝุ่นลุกลามไปทั่วทุกพื้นที่ ซึ่งอาจส่งผลต่อระบบหายใจได้ในอนาคต การปล่อยให้จมูกของเราทำหน้าที่กรองอากาศเข้ามาสู่ร่างกายอยู่ฝ่ายเดียวคงไม่เพียงพอ ต้องมีการชำระล้างลิ่งสกปรกที่อยู่ในโพรงจมูกออกมาอย่างถูกต้องและปลอดภัย สำหรับใครที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบหายใจ คัดจมูก หายใจนำฝุ่นเข้าไปในจมูกมากๆ และจามบ่อย ไม่ว่าจะเป็นเด็กเล็กหรือผู้ใหญ่ วันนี้เรามาเรียนรู้วิธีการล้างจมูกให้ถูกวิธีไปพร้อมกันเลย

ทำไมจึงต้องให้ความสำคัญกับการล้างจมูก ?

การล้างจมูกเป็นสิ่งที่หลายคนอาจจะละเลยหรือไม่ได้เห็นความสำคัญมากเท่าที่ควร แต่คุณทราบหรือไม่ว่าการใช้น้ำเกลือล้างจมูกช่วยชำระล้างสิ่งสกปรก ฝุ่นละออง คราบน้ำมูกที่คั่งค้างอยู่ภายในออกมา ทำให้สามารถหายใจสะดวกและโล่งขึ้น และช่วยลดสารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ได้อีกด้วย

ใครบ้างที่ควรล้างจมูก ?

ทุกคนสามารถล้างจมูกได้ไม่ว่าจะเป็นเด็กเล็ก หรือผู้ใหญ่ โดยเฉพาะผู้ป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับโพรงจมูก ได้แก่ 

• โรคไซนัสอักเสบ
• จมูกอักเสบจากไข้หวัด โดยเฉพาะในรายที่มีน้ำมูกเหนียวข้น
• หลังผ่าตัดโพรงจมูกหรือไซนัส   
• จมูกอักเสบจากภูมิแพ้ หรือภูมิแพ้อากาศ

ประโยชน์ของการล้างจมูก

1. เพิ่มความชุ่มชื้นแก่เยื่อบุจมูก
2. ลดคราบสกปรก หรือฝุ่นในโพรงจมูกลง
3. ลดความเหนียวของน้ำมูก เป็นการล้างน้ำมูกและสารคัดหลั่งในจมูกที่เกิดจากการอักเสบของจมูกและภูมิแพ้หรือไซนัสออก ทำให้หายใจโล่งขึ้น
4. ลดสารก่อภูมิแพ้ในคนที่เป็นภูมิแพ้
5. กระตุ้นการทำงานของขนพัดโบกในจมูก (mucociliary clearance) ที่ช่วยกรองสิ่งสกปรกและเชื้อโรคในจมูกให้ทำงานได้ดีขึ้น 

ควรล้างจมูกตอนไหนถึงจะดี ?

เราสามารถทำการล้างจมูกได้เมื่อมีอาการคัดจมูก มีน้ำมูก หรือล้างจมูกก่อนพ่นยาในจมูก เพื่อช่วยให้ยาสัมผัสกับผิวเยื่อบุจมูกได้ดีขึ้น ทำให้ยาออกฤทธิ์ได้ดีขึ้น สามารถล้างจมูกได้วันละ 2-3 ครั้ง แนะนำให้ล้างหลังจากตื่นนอน หรือก่อนเข้านอน หรือก่อนพ่นยา

วิธีการล้างจมูกที่ถูกต้อง

1. เตรียมอุปกรณ์

• น้ำเกลือปราศจากเชื้อ Sodium Chloride 0.9% 
• ไซริงค์ ขนาด 5-10 cc (สำหรับเด็ก), ขนาด 10-20 cc. (สำหรับเด็กโต),ขนาด 10-20 cc. (สำหรับผู้ใหญ่) 
• แก้วหรือภาชนะที่สะอาด สำหรับใส่น้ำเกลือ 
• อุปกรณ์เสริมอื่นๆ ภาชนะรองน้ำ, กระดาษทิชชู, ผ้าขนาดเล็กสำหรับเช็ดทำความสะอาด

2. ล้างมือและไซริงค์ให้สะอาด

3. ใช้ไซริงค์ดูดน้ำเกลือจากภาชนะที่สะอาดประมาณ 10-20 มิลลิลิตร ตามขนาดของไซริงค์ และโน้มตัวเข้าหาอ่างล้างหน้าหรือภาชนะรองน้ำ

4. สอดปลายไซริงค์เข้าไปในรูจมูกข้างใดข้างหนึ่งประมาณ 2-3 ซม.จากนั้น “กลั้นหายใจ ก้มหน้า อ้าปาก” ข้อควรระวัง อย่าลืมกลั้นหายใจ เพราะถ้าไม่กลั้นหายใจจะทำให้สำลักได้

5. ค่อยๆ ฉีดน้ำเกลือเข้ารูจมูกให้หมดไซริงค์ น้ำเกลือจะไหลเข้าไปในโพรงจมูกข้างที่ฉีด และไหลออกทางรูจมูกอีกข้างหนึ่ง ข้อควรระวังคือไม่ควรดันน้ำเกลือเข้าจมูกแรงเกินไปเพราะอาจทำให้หูอื้อ หรือปวดหูได้

6. สั่งน้ำมูกที่ค้างอยู่ออกเบาๆ หากมีน้ำเกลือไหลออกทางปากให้บ้วนทิ้ง 

7. ล้างจมูกอีกข้างด้วยขั้นตอนเดียวกัน

ทั้งนี้หากทำการล้างจมูกเสร็จเรียบร้อยแล้ว แนะนำให้ล้างอุปกรณ์ด้วยน้ำยาล้างจานหรือน้ำสบู่ให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง เพื่อการใช้ซ้ำในครั้งต่อไป การล้างจมูกเป็นอีกหนึ่งวิธีในการดูแลรักษาร่างกาย เพราะการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ มีประโยชน์ในการลดอาการคัดจมูกจากน้ำมูกที่คั่งอยู่ในจมูก ลดสารก่อระคายเคืองและสารก่อภูมิแพ้ แต่ทั้งนี้น้ำเกลือไม่สามารถฆ่าเชื้อต่างๆ ได้ เพียงแต่เป็นการทำความสะอาดเพื่อชำระล้างสารคัดหลั่งและสิ่งสกปรกเท่านั้น นอกจากการล้างจมูกแล้ว อย่าลืมให้ความสำคัญกับการอยู่ห่างจากพื้นที่ที่มีฝุ่นควัน หรือมลภาวะจำนวนมาก เพื่อลดการสะสมของสารระคายเคืองในจมูกร่วมด้วย  

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่
ศูนย์ หู คอ จมูก ชั้น 5 โรงพยาบาลวิมุต 

เวลาทำการ 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0050 

หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์