"ปอด" อวัยวะสำคัญที่ช่วยให้เรามีลมหายใจ ในทุกๆ วันเราหายใจเข้า-ออกวันละเป็นหมื่นๆ ครั้ง เพื่อรับออกซิเจนไปเลี้ยงทุกส่วนของร่างกาย แต่บางทีโรคปอดตัวร้ายก็แอบย่องมาทำลายปอดของเราแบบเงียบๆ โดยที่เราไม่รู้ตัว! ยิ่งช่วงนี้โรคปอดหลายโรคน่ากลัวขึ้นเยอะ เพราะบางโรคในระยะแรกๆ แทบไม่แสดงอาการใดๆ ให้รู้ กว่าจะรู้ตัวอีกทีก็ลุกลามไปไกลรักษาได้ยาก แล้วแบบนี้เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเสี่ยงเป็นโรคอะไร ? บทความนี้จะพาไปหาคำตอบ! ทำความรู้จักกับสารพัดโรคปอด มีอะไรบ้าง เกิดจากอะไร พร้อมเช็กลิสต์อาการสำคัญที่จะทำให้คุณหันมาใส่ใจสุขภาพปอดมากขึ้น ก่อนจะสายเกินไป

โรคปอด มีอะไรบ้าง ? รู้ทันก่อนสาย !

รู้หรือไม่? โรคเกี่ยวกับปอดและทางเดินหายใจนั้นมีอยู่หลายโรค ซึ่งแต่ละโรคก็มีสาเหตุ อาการ และระดับความรุนแรงที่แตกต่างกัน มาดูกันว่าโรคปอดที่พบบ่อยๆ มีอะไรบ้าง

1. โรคหอบหืด

โรคนี้เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม ทำให้หลอดลมไวต่อสิ่งกระตุ้น เช่น ฝุ่น ควัน เกสรดอกไม้ อากาศเย็น เมื่อสัมผัสกับสิ่งกระตุ้นเหล่านี้หลอดลมก็จะบวม ตีบแคบ ทำให้หายใจลำบาก

สาเหตุ: พันธุกรรม, ภูมิแพ้, การติดเชื้อ, มลพิษ, การเปลี่ยนแปลงของอากาศ, การออกกำลังกาย เป็นต้น

อาการ: หายใจมีเสียงหวีด (เสียงวี้ดๆ), ไอ, แน่นหน้าอก, หายใจลำบาก, หายใจถี่, โดยเฉพาะเวลากลางคืน หรือหลังออกกำลังกาย

การรักษา: โรคหอบหืดแม้ไม่หายขาดแต่สามารถควบคุมอาการได้ ด้วยการใช้ยาพ่น ยาขยายหลอดลม และหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น

2. โรคหลอดลมอักเสบ

คือการอักเสบของเยื่อบุหลอดลม ทำให้เกิดอาการไอ มีเสมหะ อาจเป็นแบบเฉียบพลัน (มักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส) หรือเรื้อรัง (มักเกิดจากการสูบบุหรี่)
สาเหตุ: การติดเชื้อไวรัส, แบคทีเรีย, การสูบบุหรี่, มลพิษ, ฝุ่น, ควัน เป็นต้น

อาการ: ไอมีเสมหะ, หายใจลำบาก, แน่นหน้าอก, อาจมีไข้, อ่อนเพลีย

การรักษา: หลอดลมอักเสบเฉียบพลันส่วนใหญ่หายได้เอง การรักษาจะเน้นที่การบรรเทาอาการ เช่น ดื่มน้ำมากๆ พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น เช่น อากาศเย็นๆ หรือการดื่มน้ำเย็น แต่หากเป็นหลอดลมอักเสบเรื้อรัง ควรได้รับการตรวจสมรรถภาพปอด (spirometry) และอาจต้องใช้ยาขยายหลอดลม หรือยาสเตียรอยด์ร่วมด้วย

3. โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) และโรคถุงลมโป่งพอง

เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของระบบทางเดินหายใจและปอด จนทำให้ทางเดินหายใจตีบแคบและอุดกั้น ส่งผลให้หายใจลำบาก โดยมักพบร่วมกับโรคถุงลมโป่งพอง หรือหลอดลมอักเสบเรื้อรัง

สาเหตุ: สาเหตุหลักของโรคนี้คล้ายคลึงกับโรคถุงลมโป่งพองนั่นคือการสูบบุหรี่, การได้รับมลพิษทางอากาศ, การทำงานในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นควันเป็นประจำ

อาการ: ไอเรื้อรัง มีเสมหะ, หายใจหอบเหนื่อย, หายใจมีเสียงหวีด, แน่นหน้าอก

การรักษา: โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง รักษาหายไหม ? โรคนี้รักษาไม่หาย แต่มุ่งเน้นที่การบรรเทาอาการ ชะลอการดำเนินโรคและป้องกันภาวะแทรกซ้อน เช่น เลิกบุหรี่, ใช้ยาขยายหลอดลม, การให้ออกซิเจน หรือการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด

4. โรคปอดอักเสบ (ปอดบวม)

คือการอักเสบของเนื้อปอด มักเกิดจากการติดเชื้อ ทั้งเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส หรือเชื้อรา

สาเหตุ: การติดเชื้อแบคทีเรีย, ไวรัส, เชื้อรา, การสำลัก, ภูมิคุ้มกันบกพร่อง

อาการ: มีไข้สูง, ไอ, เจ็บหน้าอก, หายใจหอบเหนื่อย, มีเสมหะข้นสีเหลือง หรือเขียว

การรักษา: ขึ้นอยู่กับสาเหตุ โดยแพทย์จะนำเสมหะไปเพาะเชื้อเพื่อค้นหาสาเหตุ หากติดเชื้อจากไวรัสก็จะทำการรักษาตามอาการเพื่อบรรเทาอาการ หากเกิดจากเชื้อแบคทีเรียจะรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ ซึ่งในกลุ่มเสี่ยงอย่างผู้สูงอายุและเด็กเล็กควรได้รับยาฆ่าเชื้อให้เร็วที่สุด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเป็นอันตรายต่อชีวิตชีวิต

5. โรคน้ำท่วมปอด 

เป็นภาวะที่มีน้ำหรือของเหลวคั่งอยู่ในถุงลมปอด ทำให้ปอดไม่สามารถแลกเปลี่ยนก๊าซได้ตามปกติ

สาเหตุ: หัวใจล้มเหลว, ไตทำงานลดลง (ไตเสื่อม หรือไตวาย), การติดเชื้อ, การบาดเจ็บที่หน้าอก หรือจากการขึ้นที่สูง เป็นต้น

อาการ: หายใจหอบเหนื่อย, นอนราบไม่ได้, ไอ, มีเสมหะเป็นฟองสีชมพู, เหนื่อยง่าย

การรักษา: ขับน้ำส่วนเกินออกจากปอดด้วยยาขับปัสสาวะ และรักษาที่ต้นเหตุ

6. วัณโรค (Tuberculosis หรือ TB)

เป็นโรคติดต่อชนิดหนึ่งที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียผ่านทางอากาศ โดยการไอ จาม หรือพูดคุย โดยสามารถติดได้ทุกอวัยวะของร่างกาย แต่ส่วนมากจะเกิดขึ้นที่ปอด 

สาเหตุ: เชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis 

อาการ: ไอเรื้อรังนานกว่า 2 สัปดาห์, ไอเป็นเลือด, มีไข้ต่ำๆ, เหงื่อออกมากตอนกลางคืน, น้ำหนักลด, เบื่ออาหาร, อ่อนเพลีย เป็นต้น

การรักษา: แพทย์จะทำการเอ็กซเรย์ปอดเพื่อเช็กสภาพปอด หากพบว่าติดเชื้อจะทำการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะหลายชนิดร่วมกัน เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือน ซึ่งผู้ป่วยจะต้องรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง และแยกของใช้ส่วนตัวจากผู้อื่นเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อ

7.โรคมะเร็งปอด

เป็นโรคปอดที่หลายคนกลัว โดยในระยะแรกๆ มัก "ไม่มีอาการ" แสดงให้เห็น หรือมีอาการเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมาพบแพทย์เมื่อโรคลุกลามไปมากแล้ว ซึ่งนี่ถือเป็นภัยเงียบและความน่ากลัวของโรคปอด! ที่ทำให้รักษาได้ไม่ทันท่วงที

สาเหตุ: การสูบบุหรี่, ควันบุหรี่มือสอง, สารเคมี, มลพิษทางอากาศ, แร่ใยหิน, พันธุกรรม เป็นต้น

อาการ: (มักพบในระยะลุกลาม) ไอเรื้อรัง, ไอเป็นเลือด, เจ็บหน้าอก, หายใจลำบาก, น้ำหนักลด, เบื่ออาหาร, เสียงแหบ

การรักษา: โรคปอด รักษาหายไหม? หลังจากการตรวจวินิจฉัยด้วยการเอ็กซเรย์แล้ว การรักษาจะขึ้นอยู่กับระยะของโรคมีทั้งการผ่าตัด, การฉายแสง, เคมีบำบัดและยากลุ่มมุ่งเป้า ซึ่งหากพบเจอได้ตั้งแต่ระยะแรก มีโอกาสรักษาให้หายได้

ดักจับโรคปอดตัวร้ายด้วยการตรวจสุขภาพประจำปีและคัดกรองมะเร็งปอดด้วย CT Low-dose ค้นหาความผิดปกติได้ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อการรักษาอย่างทันท่วงที

อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าโรคปอดระยะแรกและมะเร็งปอดมักไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อยจนหลายคนละเลย กว่าจะรู้ตัวอีกทีโรคก็อาจลุกลามไปมากแล้ว ดังนั้น ‘การตรวจสุขภาพปอดประจำปี’ จึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ผู้ที่สูบบุหรี่มากกว่า 20 มวน/วัน เป็นระยะเวลา 20 ปีขึ้นไป หรือมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งปอด การตรวจพบโรคตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาด

ซึ่งปัจจุบันการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบใช้ปริมาณรังสีต่ำ หรือ CT Low-dose เป็นเทคโนโลยีที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพสูงในการคัดกรองมะเร็งปอด โดยเฉพาะในผู้ที่มีความเสี่ยงสูง โดยมีข้อดีของการตรวจด้วย CT Low-dose ดังนี้

• แม่นยำสูง: สามารถตรวจพบก้อนเนื้อขนาดเล็ก และฝ้าจางๆ ในปอดได้ ซึ่งการเอกซเรย์ธรรมดาอาจมองไม่เห็น
• ปริมาณรังสีต่ำ: ปลอดภัยกว่าการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) แบบปกติ เนื่องจากใช้ปริมาณรังสีต่ำกว่า
• รวดเร็ว: ใช้เวลาตรวจเพียงไม่กี่นาที
• ตรวจพบมะเร็งปอดได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น: จึงช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาด และลดอัตราการเสียชีวิต

ได้รู้ข้อมูลโรคปอดมีอะไรบ้าง ซึ่งจะเห็นได้ว่าบางโรคก็เป็นภัยเงียบที่น่ากลัว การรู้เท่าทันเพื่อสังเกตอาการผิดปกติ แยกอาการที่แตกต่างของโรคได้ หมั่นตรวจสุขภาพประจำปีและสุขภาพปอดเป็นประจำ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณรับรู้ถึงอันตรายที่แอบซ่อนอยู่ ดังนั้น อย่านิ่งนอนใจกับอาการเล็กๆ น้อยๆ เพราะการตรวจพบโรคตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาดและช่วยให้คุณมีสุขภาพปอดที่แข็งแรงไปอีกนาน

 

ที่โรงพยาบาลวิมุต เรามีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคระบบทางเดินหายใจและเทคโนโลยีที่ทันสมัย

พร้อมให้บริการตรวจสุขภาพปอดและตรวจคัดกรองมะเร็งปอดด้วย CT Low-dose เพื่อสุขภาพปอดที่ดีของคุณ

 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและนัดหมายแพทย์ได้ที่

ศูนย์สุขภาพปอด ชั้น 7 โรงพยาบาลวิมุต

เวลาทำการ 08.00 - 20.00 น. โทร. 02-079-0315

หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายแพทย์ หรือบริการปรึกษาหมอออนไลน์

ทุกปัญหาสุขภาพ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางออนไลน์ ที่พร้อมดูแลคุณด้วยความใส่ใจ